باید ها و نباید های خواب
زمانهای نامناسب خواب:
خواب سحر: سحر از حدود یک ساعت و نیم قبل از اذان صبح شروع میشود و با اذان صبح به پایان میرسد. بیدار ماندن در این زمان، علاوه بر فواید طبی بر جسم انسان، تاثیرات زیادی بر رشد روحی و معنوی او دارد؛ تاجاییکه تمام عرفا و بزرگان، رشد عقلانی و روحانی خود را حاصل بیداری و مناجات در این زمان میدانند.
امام علی علیهالسلام: خوابیدن قبل از نماز صبح، پریشانی و فقر میآورد. به گفته یکی از حکما تمام موجودات زنده(به غیر از سگ که بیدار بوده و تا صبح نگهبانی میدهد) در این ساعت از شبانهروز بیدارند.
امام باقر علیهالسلام: "بر حذر باش از خواب بین نماز شب و نماز صبح."
در روایات نیز خواص زیادی برای برخاستن در این ساعات و اقامه نماز شب همچون زیبایی صورت، نورانیت چهره و ... آمده است.
امام رضا علیهالسلام: خودت را عادت بده که ساعتی از شب را برخیزی.
قرآن کریم میفرماید: "ای جامه به خود پیچیده، شب را به جز کمی از آن به پا خیز و ... بیداری در این زمان است که موجب افزایش توان انسان برای فعالیت روزانه می گردد. (سوره مزمل آیات 1 الی 7)
از منظر علم نیز، وقتی پس از نیمه شب میخوابید، ظاهر بدن سرد و دمای محیط هم سرد است و سردی خیلی زیاد میشود. بنابراین برخواستن از خواب پس از نیمه شب برای رفع این سردی مفید بوده و موجب تعدیل دمای بدن میگردد. همچنین آن ساعات، زمان سکوت و آرامش است که در دیگر زمانها نمیتوان این آرامش را یافت.
خواب عیلوله: فاصله زمانی بین اذان صبح و طلوع خورشید را بینالطلوعین و خواب در این زمان را عیلوله مینامند. عیلوله از ماده ((علل)) و به معنای مرض است؛ زیرا خواب در این زمان بیماری زاست.
امام صادق علیهالسلام: "خواب بامداد، شوم و مانع روزی است. چهره را زشت و رنگ را زرد میگرداند، پس مبادا در این زمان بخوابید."
این زمان، زمان نزول فرشتگان است و هر کس در این زمان بخوابد، از دریافت رزق کامل خود و برکات معنوی آن محروم خواهد شد.
امام سجاد علیهالسلام به ابو حمزه ثمالی فرمودند: "قبل از طلوع آفتاب نخواب که من این کار را از تو نمیپسندم؛ زیرا حق تعالی روزی بندگان خود را در این زمان قسمت میكند و هر که این ساعت را خواب باشد، از روزی محروم میگردد.
خواب فیلوله: خواب ضعف و سستی است و به خواب بعد از روز (بعد از طلوع خورشید) گفته میشود.
امام باقر علیهالسلام: خواب اول روز بیعقلی است؛ زیرا موجب سردی بدن میشود؛ لذا فرد در طول روز کسل است و شور و نشاط کافی جهت انجام فعالیتهای روزانه خود ندارد. همان بحرانی که نسلهای امروزی در اثر بیتوجهی به این دستورات طبی و روانشناسی اسلام گرفتار آن شدهاند.
خواب غیلوله: خوابیدن حدود نیم ساعت قبل از غروب را غیلوله میگویند. این خواب موجب هلاکت انسان میشود.
امام باقر علیهالسلام: خواب بعد از عصر حماقت است.
خواب بینالعشائین: خواب از اذان مغرب تا زمان عشاء (دو ساعت بعد از اذان مغرب) مناسب نیست.
امام باقر علیهالسلام: خواب بین نماز مغرب و عشاء انسان را از رزق محروم میکند.
امیرالمومنین علیهالسلام: خوابیدن قبل از نماز عشاء پریشانی و فقرمیآورد چون باقیمانده رزق هر فرد از بین الطلو عین در این زمان پخش میشود.
شبهای خاص: در احادیث معصومین تاکید زیادی بر بیداری واحیاء شبهای خاصی مانند شب نیمه شعبان، لیالی قدر و ... شده است.
زمانهای مناسب خواب:
خواب قیلوله: خواب پیش از ظهر (حدود نیم ساعت قبل از اذان ظهر تا اذان ظهر) را خواب قیلوله گویند که بسیار مفید بوده و موجب نشاط و تقویت قوای مختلف بدن میشود.
شخصی نزد پیغمبر اکرم صلیالله علیه و آله رفت و سوال کرد:
من حافظهای قوی داشتم ولی اکنون فراموشی بر من غالب شده است. حضرت پرسیدند: آیا خواب قیلوله میکردی و اکنون آن را ترک کردی؟ گفت: بله. حضرت فرمودند: دوباره خواب قیلوله بکن. چون این کار را کرد، حافظهاش برگشت.
امام باقر علیهالسلام: (خواب قیلوله نعمت است)؛ زیرا گرمی هوای روز ، سردی ظاهر بدن را تعدیل میکند.
امام خمینی قدس سره نیز در انجام خواب قیلوله استمرار میورزیدند.
خواب اول شب : خواب سر شب یعنی بعد از نماز عشاء تا نیمه شب شرعی است که بسیار مناسب است و هر ساعت آن برابر با دو و نیم تا سه ساعت است و از نیمه شب شرعی تا یک ساعت به اذان صبح که هر یک ساعت برابر یک ساعت میباشد؛ به این معنی که کیفیت خواب اول شب بسیار زیاد است و خستگی کار روز را ازبین میبرد.
خواب حیلوله: خواب بعد از ظهر را خواب حیلوله گویند. حیلوله یعنی حایل میان انسان و نماز ظهر و عصر که پس از نماز اشکالی ندارد.
برگرفته از جزوات استاد خیراندیش و دکتر خوشنژاد
منبع احادیث: كتاب حلیهالمتقین
:: بازدید از این مطلب : 712
|
امتیاز مطلب : 28
|
تعداد امتیازدهندگان : 8
|
مجموع امتیاز : 8